Steeds meer vrouwen stappen over naar duurzame alternatieven voor de tampon en het maandverband. De redenen verschillen: sommigen hebben een allergie, anderen willen liever 'natuurlijke' producten, minder afval produceren of een statement maken.

Voor Birgit begon het met een allergie. "Ik ben begonnen met wasbaar maandverband omdat ik huidproblemen heb", legt de 24-jarige uit. "Vooral als ik ongesteld was ging dat irriteren en jeuken. Toen ben ik gaan googelen; wat kan ik daar aan doen? En toen kwam ik dit tegen."

"Ik ging toen - zoals zo veel meisjes - naar mijn moeder toe. Zij zei: wat ouderwets, dat gebruikten we vroeger al. Ze legde uit hoe het werkt: je koopt ze een keer, en telkens als je ze gebruikt hebt, was je ze en hang je ze aan de waslijn. Ik ben het gaan proberen en dacht meteen: wow. Het schuurt minder. Ook merk je dat er minder chemicaliën in zitten: het stinkt ook minder."

Ook het milieu is voor haar een belangrijk argument. Met de wasbare verbanden kun je jaren doen, vertelt ze.

Ook voor Marloes (24) zijn milieu en gezondheid belangrijke factoren. Zij gebruikt nu twee jaar een menstruatie-cup. "Ik las in een artikel wat er allemaal in tampons zit. Toen dacht ik: ik denk na over wat ik eet en wat ik aantrek, maar ik stop wel zomaar iets bij mezelf naar binnen."

Een cup leek haar het beste alternatief. "Het was in het begin wel wat gedoe, maar dat is altijd als je iets nieuws probeert. Toen ik net met tampons begon, was dat ook zo. Ik heb online opgezocht wat de verschillende vouwtechnieken zijn om hem erin te krijgen. In het begin was het wel spannend omdat ik bang was om door te lekken. Dan bleef ik thuis. Maar het ging eigenlijk prima."

Hoe schadelijk is een tampon?

Een vrouw gooit in haar vruchtbare leven zo'n 11.000 tampons of maandverbanden in de afvalbak, dus dat is inderdaad een flinke belasting voor het milieu.

Dan de gezondheid: bij het bleken van tampons en maandverband kan chloor worden gebruikt, waarbij dioxine vrij kan komen. Maar volgens wetenschappers - bijvoorbeeld de Amerikaanse Voedsel- en warenautoriteit FDA - zit er zo weinig in dat het gebruik geen gezondheidsrisico's meebrengt. Wel hebben vrouwen die tampons gebruiken een verhoogd risico op toxischeshocksyndroom, een infectie.

Leonie (26) - ook een cupgebruiker - heeft een vergelijkbare ervaring als Marloes. "Ik vond tampons en inlegkruisjes niet zo fijn. Ik was al overgestapt naar een duurzaam merk, maar alsnog: ze moesten telkens vervangen worden en het voelde zo zweterig. Daarnaast yoga ik veel en vond ik het niet fijn zitten in mijn legging."

"Toen ik van de cup hoorde, dacht ik: chill. Het geeft minder afval. En toen wist ik nog niet eens dat je hem 12 uur in kunt houden. Ik heb er nu een heel ritueel omheen bedacht: ik doe hem 's ochtend in onder de douche en 's avonds onder de douche weer uit. De rest van de dag heb ik er geen omkijken meer naar. En ik ervaar het juist als veel schoner dan tampons."

Hoeveel vrouwen er precies over zijn naar duurzame alternatieven is lastig te zeggen. Uit cijfers van Albert Heijn en Etos blijkt dat de verkoop van duurzame merk Yoni - wel wegwerpbaar - bijvoorbeeld vijftig procent harder groeit dan de verkoop van reguliere merken.

Uit cijfers van gespecialiseerde verkopers blijkt ook de verkoop van wasbaar maandverband, menstruatie-ondergoed en de menstruatie-cup (een wasbare, zachte plastic trechter die je inbrengt om je bloed op te vangen) toe te nemen. Maar het aantal vrouwen dat hiervoor kiest lijkt nog relatief klein.

De drie vrouwen merken in ieder geval dat het leeft: ze krijgen allemaal weleens vragen van vrienden en kennissen. Leonie: "Ik liet mijn cup aan mijn vriend zien en hij zei: gaat dat erin? En daar merk je niets van? Het is wel een groter ding dan een tampon natuurlijk."

"Ik krijg wel veel onbegrip", zegt Marloes. "Mensen vragen hoe dat dan werkt. Of: is dat niet vies?"

Ook Birgit merkt dat mensen het een beetje 'viezig' vinden. "Dan heb je dat bij menstruatie überhaupt al. En juist door die reactie ging ik denken: 'hallo, we zijn allemaal vrouwen'. We hebben dit allemaal, het is maar bloed. Ook hoe mensen praten over die cup: 'ja maar straks krijg ik het aan mijn handen.' Nou dan was je ze toch?"

Toch denkt ze dat dit bij jonge vrouwen aan het veranderen is. "Zij willen juist graag alternatieven voor normale tampons en maandverband", denkt ze.

"Ze zijn meer met duurzaamheid bezig en het lijkt ook alsof ze die troep allemaal niet willen. Misschien is het ook een soort feminisme. Ook youtubers dragen dat steeds vaker uit: het is jouw lichaam."

Dat is zeker een voordeel van de cup, vindt Leonie "je krijgt een relatie met je menstruatie. Het maakt het minder vies en meer natuurlijk."