Het Nederlands beleid is te veel gericht op technologische innovaties en verliest het grote geheel van een duurzame toekomst uit het oog wat plastic betreft. Dat is wat onderzoekers van de Universiteit Utrecht ontdekten na het analyseren van de transitie naar een duurzame circulaire plasticeconomie in Nederland. Het huidige beleid is gericht op oplossingen aan het eind van de productieketen en technologische innovaties die, volgens de onderzoekers, waarschijnlijk de impact van plasticproductie, -consumptie en -terugwinning op de gezondheid van de mens en het milieu niet verminderen. Ze geven tien aanbevelingen die bedoeld zijn om de volledige sociale, politieke en ecologische implicaties van een circulaire toekomst te integreren. Deze aanbevelingen geven prioriteit aan het verminderen van de productie van nieuw plastic, het vastleggen van eco-designvereisten en het promoten van herbruikbare alternatieven voor plastic.

Volgens de onderzoekers is de prijs van nieuw plastic nog steeds te laag om recycling een economisch concurrerend alternatief te maken. Belasting kan dus nieuw plastic op fossielbasis en niet-recyclebaar plastic duurder maken, en daarmee de productie van en gebruik van gerecycled plastic stimuleren.

Plastic producten bevatten tegenwoordig een groot aantal verschillende polymeertypes en additieven die voorzien in specifieke texturen, kleuren en eigenschappen, maar de recyclebaarheid sterk verminderen. Om het potentieel voor recycling te verbeteren en de totale milieu-impact van plastic verpakkingen te verminderen, beargumenteren de onderzoekers dat het cruciaal is om eco-designregels op te stellen die het aantal additieven, meerlagig en composietplastic materialen verminderen, en het gebruik van duurzame alternatieven ondersteunen.

Dit beleid is, volgens de onderzoekers, cruciaal om ervoor te zorgen dat plastic goed gerecycled wordt, en de gezondheid van de mens en ecosystemen niet verder wordt beschadigd. Dit stimuleert niet alleen de recyclingindustrie in de EU, maar het stelt landen op het zuidelijk halfrond ook in staat om hun kleine recyclingcapaciteit te gebruiken voor hun eigen plastic afval.

Het meeste afval in Nederland wordt momenteel verbrand of geëxporteerd naar het zuidelijk halfrond, omdat het de goedkoopste en meest winstgevende optie is voor producenten en importeurs van producten. Om dit te bestrijden, roepen de onderzoekers op tot een democratischer en inclusiever systeem, waarin organisaties uit de burgermaatschappij en plaatselijke overheidsvertegenwoordigers worden opgenomen in het bestuur van Afvalfonds Verpakkingen, met gelijke zeggenschap in beslissingen ten opzichte van privépersonen.

Het verminderen van de totale plasticconsumptie is het ultieme doel van elk circulair economisch beleid voor plastic volgens de onderzoekers – het is dus cruciaal om ons op dit doel te richten als bindend beleidsdoel.

Herbruikbare verpakkingen zijn sterk afgenomen in de afgelopen decennia. Ja, het heeft een unieke potentie omdat het kan leiden tot zowel economische besparing als vermindering van de impact op het milieu vergeleken met wegwerpopties. Om het gebruik van herbruikbare verpakkingen te faciliteren, zou de staat inzamelingsstelsels met statiegeld op moeten zetten en de belasting op herbruikbare verpakkingen moeten verlagen. Daarnaast roepen de onderzoekers op tot een eco-efficiënt en klantvriendelijk ontwerp van gestandaardiseerde herbruikbare dozen, flessen en kratten, en logistieke systemen daarvoor.

Om er zeker van te zijn dat alle tarieven en kosten van een transitie naar een circulaire economie voor plastic niet terechtkomen bij de armste en kwetsbaarste mensen, doen de onderzoekers aanbevelingen voor veranderingen in het systeem. De aanbevelingen die tot nu toe zijn genoemd verhogen de totaalprijzen van producten voor consumenten, en wie het minste heeft betaalt het meest van hun inkomstenpercentage. Om hiervoor te compenseren, is het cruciaal om sommige van deze middelen te herverdelen naar gemeenschappen met een laag inkomen via projecten en initiatieven die werk bieden aan kwetsbaar en achtergesteld plaatselijk levensonderhoud. Gedifferentieerde afvaltarieven, die mensen belonen voor recycling, kunnen ook worden opgezet om een deel van de ingezamelde belastingen en tarieven te herverdelen.

Afvalmanagementinfrastructuur en -technologie is heel duur. In landen met een laag inkomen kan het de allergrootste begrotingspost zijn voor gemeenten. Maar deze landen moeten omgaan met veel andere cruciale duurzaamheidkwesties, van armoede tot klimaatverandering en woningnood. Daarom, zeggen de onderzoekers, hebben ze significante hoeveelheden financiële en technologische assistentie nodig om ze te helpen met de ontwikkeling van hun afvalmanagementinfrastructuur. Het cultiveren van open-source technologieën kan hierbij ook helpen, aangezien ze circulaire innovaties en oplossingen kunnen verspreiden over de hele wereld, en de transitie naar een circulaire economie en samenleving kunnen democratiseren.

Plastic vervuiling is uiteindelijk een ‘collectieve actieprobleem’, dat wereldwijde actie nodig heeft om te slagen. Wie het meeste plastic produceert en consumeert en de grootste financiële capaciteit heeft, zou, volgens de onderzoekers, dus de leiding moeten nemen om dit probleem op te lossen door opruimactiviteiten over de hele wereld te financieren.

Op vele manieren zijn plastic producten niet het probleem. Ze zijn blijvende, efficiënte en oneindig aanpasbare materialen. Het probleem zit echter in het snelle kapitalistische systeem van massaconsumptie en -productie dat afhankelijk is van goedkoop wegwerpplastic. De vraag is dus niet alleen hoe we plastic beter kunnen terugwinnen en hergebruiken, maar eerder hoe we overal minder van kunnen gebruiken. Duurzaamheidsonderwijs en bewustwording zouden niet gericht moeten zijn op individuele consumentenkeuzes en consumentengedrag, waarvan de impact op het milieu zeer beperkt is. In plaats daarvan zouden ze gericht moeten zijn op “reflectie op onze overconsumerende consumentistische levensstijl” en “het uitdagen van vastgeroeste corporatieve en maatschappelijke visies over groei”. Het is inderdaad cruciaal om postmaterialistische wereldbeelden te promoten, die niet alleen de vraag naar onnodige consumptie verminderen, maar ook de deur openen naar langzamere, gezondere en meer levenslustige manieren van leven.

Calisto Friant M, Lakerveld D, Vermeulen WJV, Salomone R. Transition to a Sustainable Circular Plastics Economy in The Netherlands: Discourse and Policy Analysis. Sustainability. 2022; 14(1):190.

Dit is een artikel van Universiteit Utrecht: https://www.uu.nl/nieuws/aanbevelingen-van-onderzoekers-voor-een-transitie-naar-duurzaam-circulair-plastic

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Blijf altijd op de hoogte van het laatste nieuws.

Copyright 2022 Berghauser Pont | Website gemaakt door Buro Zero